Το άρθρο αυτό γράφτηκε τον Αύγουστο του 2017 αλλά είναι επίκαιρο κάθε χρόνο που ανακοινώνονται τα αποτελέσματα των Πανελλαδικών…
……………………..
Από χθες, Πέμπτη 24/8, που ανακοινώθηκαν οι βάσεις του Πανελλαδικού Διαγωνισμού του 2017, αρκετές αριστεύσασες και αρκετοί αριστεύσαντες υποψήφιοι παρήλασαν από κανάλια, sites, εφημερίδες κλπ., καταθέτοντας την εμπειρία τους. Κοντά σε αυτούς πλήθος αναρτήσεων γονέων, αδελφών, νονών, γιαγιάδων κλπ. μας ενημερώνουν ότι κάποιο δικό τους βλαστάρι πέτυχε στην τάδε σχολή…
Είναι η λογική συμπεριφορά της κοινωνίας μας. Μιας κοινωνίας που έμαθε να θαυμάζει το «άριστο», αυτό το ευρέως αποδεκτό «άριστο» και να επαινεί τα 19.000 μόρια! Λογικό, δεδομένου ότι τέτοιες επιδόσεις είναι περίπου εξωπραγματικές!
Η συμπεριφορά όμως αυτή διατηρεί στην αφάνεια μία άλλη, πολύ σοβαρή, πτυχή του θέματος: Αναφέρομαι στα 30.000 περίπου παιδιά, που ΔΕΝ τα κατάφεραν και ΔΕΝ απόλαυσαν την χαρά της επιτυχίας. Μόνο κάποιες σκόρπιες συμβουλές: «ξαναπροσπαθήστε», «δεν χάθηκε τίποτα» κλπ. Είναι άραγε οι φράσεις και οι συμβουλές που πρέπει να ακούσουν αυτά τα παιδιά; Αλήθεια, γιατί κανένα κανάλι και καμία εφημερίδα δεν τους έδωσε βήμα να εκφραστούν και να μιλήσουν;
Αντιλαμβάνομαι, ασφαλώς, ότι δεν είναι εύκολο να βρεθεί κάποιο παιδί που θα αποφασίσει να εκτεθεί στην τηλεόραση με τη λεζάντα: «Νίκος – αποτυχών υποψήφιος». Ποιος από εμάς θα είχε το κουράγιο να το κάνει; Και όμως αυτό το παιδί θα είχε τόσα πολλά να πει. Θα ήταν για όλη την Κοινωνία χρήσιμο να τον ακούσουμε. Πιθανόν τα λόγια του να ήσαν κάπως έτσι:
……………………………
«Ναι απέτυχα! Απέτυχα, όχι επειδή στην τελευταία τάξη δεν μελέτησα. Απέτυχα επειδή ποτέ στην σχολική ζωή μου δεν υπήρξα αυτό που ονομάζετε όλοι εσείς “καλός μαθητής”. Ποτέ δεν αντιλήφθηκα την ομορφιά της μελέτης και της γνώσης, ποτέ δεν συγκινήθηκα από την προοπτική της επίλυσης μιας άσκησης ή της σωστής απάντησης σε μία λεξιλογική ερώτηση. Δεν έμαθα να ενδιαφέρομαι για τέτοια πράγματα. Το μυαλό μου ήταν αλλού: Με ενδιέφερε ο κινηματογράφος ή η λογοτεχνία ή ο χορός ή η μουσική ή το θέατρο ή ένα συνεργείο αυτοκινήτων ή να ασχολούμαι με το εμπόριο ή… ή… (διαφορετικές επιλογές, ανάλογα με τον …Νίκο). Αυτά που με ενδιέφεραν ΔΕΝ τα συνάντησα στο εκπαιδευτικό μας σύστημα, ενώ τα όνειρά μου έπεφταν σε τοίχο και στην οικογένειά μου και στο σχολείο μου, όταν –σπάνια– αποφάσιζα να τα εκφράσω. Μπορεί να έχετε δίκιο ότι τα Αρχαία ή τα Μαθηματικά ή η Φυσική ή η Ιστορία κρύβουν τεράστιες ποσότητες ομορφιάς και γοητείας, όμως εγώ ΔΕΝ τις είδα. Ενδεχομένως να φταίω μόνο εγώ.
Όμως, έχετε σκεφτεί ότι μπορεί να έχετε κι εσείς, όλοι εσείς, μερίδιο ευθύνης; Οι γονείς μου, οι δάσκαλοι μου, η δομή του εκπαιδευτικού συστήματος και, κυρίως, η ιδιαίτερη προσοχή που έπρεπε να μου δείξετε και δεν το πράξατε! Χωρίς να ανακαλύψω αυτή την “κρυμμένη ομορφιά” πώς ήταν δυνατόν να δαπανήσω 12 χρόνια σε μία καθημερινότητα που δεν με άγγιξε ποτέ;
Ναι, έχω ευθύνη. Τεράστια ευθύνη. Ευθύνη, όμως, έχετε και όλοι εσείς σαν Κοινωνία επειδή με παραμελήσατε και δεν ασχοληθήκατε μαζί μου ποτέ. Γι’ αυτό και δεν αναφέρεστε ποτέ σε μένα, πέρα από κάτι τυπικές συμβουλές, γι’ αυτό και με “κρύβετε”. Νομίζετε ότι κρύβοντάς με κρύβετε τις δικές σας ευθύνες, το δικό σας μερίδιο ευθύνης, τη δική σας γύμνια.
Έχω ακούσει ότι αρκετά παιδιά σαν εμένα, ανακάλυψαν ομορφιά στη γνώση σε μεγαλύτερη ηλικία και φρόντισαν να καλύψουν ένα μέρος από το χαμένο έδαφος. Λίγα ή πολλά παιδιά, δεν ξέρω πόσα είναι ούτε που έχει σημασία. Έστω και ένα μόνο να βρεθεί, από τα φετινά 30.000, τι θα του απαντήσετε; Αλήθεια, τι θα του απαντήσετε αν μετά από 10 ή 15 χρόνια μπορέσει να απευθυνθεί προς την Κοινωνία, που τόσο προκλητικά το “αγνόησε”, και τη ρωτήσει:
– Γιατί με άφησες; Γιατί δεν φρόντισες να δημιουργήσεις ένα σχολικό, και ευρύτερα, κοινωνικό περιβάλλον στο οποίο και εγώ να είμαι ευτυχισμένος; Να μην επιτρέψεις αυτή την 24η Αυγούστου να νιώθω ντροπή; Τι έκανες για μένα;»
……………………………
Ο Νίκος θα ήταν καταπέλτης. Η γροθιά στο στομάχι θα μας έκανε να διπλωθούμε από τον πόνο και να κάνουμε διαδοχικές επικύψεις για να πάρουμε ανάσες, τα μάτια μας θα είχαν κοκκινίσει και θα τον κοιτούσαμε φευγαλέα στα μάτια σαν να θέλαμε να του ζητήσουμε “συγγνώμη”.
Ζόρικα πράγματα, ε;
Πολύ ζόρικα. Γι’ αυτό άλλωστε, η Κοινωνία της «Αριστείας» (τρομάρα της αυτής της Κοινωνίας με αυτή την Αριστεία, τρομάρα της και πάλι) τα παιδιά αυτά τα «κρύβει». Τα κρύβει όπως τη σκόνη κάτω από το χαλί.
Είναι όμως πολλά τα παιδιά. 30.000 κάθε χρόνο…
Αλλά ακόμα και ένα μόνο να ήταν, θα άξιζε τον κόπο να κάνουμε κάτι, δε νομίζετε;
…………………….
Και μην επαναλαμβάνετε το κοινότοπο: «Προσπάθησε ξανά».
Ένα παιδί που συγκέντρωσε 5.000 μόρια, δεν είναι επειδή στην τελευταία τάξη δεν μελέτησε. Είναι, κατά κανόνα, επειδή το παιδί αυτό δεν έμαθε ποτέ του να μελετά, διότι ΔΕΝ έχει πεισθεί από όλους εμάς για την ομορφιά της Γνώσης. Πρέπει όμως να πεισθεί, κυρίως, για το ότι η ανθρώπινη ευτυχία ΔΕΝ περνάει υποχρεωτικά μέσα από τα Πανεπιστήμια. Αν μπορείτε να του πείτε κάποια σχετική κουβέντα, κάντε το.
Αλλιώς είναι καλύτερα να σιωπήσουμε όλοι μας…