Η ιστορία της Ιδιωτικής Εκπαίδευσης στην Ελλάδα είναι μία ιστορία αντιπαράθεσης και μάχης σε πολλά και διαφορετικά επίπεδα:
- Αντιπαράθεσης και μάχης ανάμεσα στο αμείωτο πάθος μίας μικρής, αριθμητικά, ομάδας επιχειρηματιών να διευρύνουν συνεχώς και χωρίς φραγμούς τα κέρδη τους από τη μία πλευρά και στους εργαζόμενους στα σχολεία να διεκδικούν την εργασιακή ειρήνη και την στοιχειώδη ασφάλεια ώστε να επιδίδονται στο έργο της διδασκαλίας και της εκπαίδευσης από την άλλη,
- Αντιπαράθεσης και μάχης ανάμεσα στην επανειλημμένη επιλογή σε διάφορες μορφές απόδοσης πλεονεκτήματος στα παιδιά κάποιων Ιδιωτικών Σχολείων από τη μία πλευρά και στην υπεράσπιση του δικαιώματος των ελληνοπαίδων να μορφώνονται ισότιμα ανεξάρτητα από τον δημόσιο ή τον ιδιωτικό χαρακτήρα του εκπαιδευτηρίου από την άλλη,
- Αντιπαράθεσης και μάχης ανάμεσα στην διαρκή προσπάθεια αναζήτησης μεθόδων αποφυγής τήρησης της νομιμότητας σχετικά με ωρολόγια προγράμματα, μισθοδοσία, καταβολής ασφαλιστικών και φορολογικών υποχρεώσεων από τη μία πλευρά και στην υπεράσπιση του δημοσίου συμφέροντος σε όλα τα επίπεδα από την άλλη.
Είναι φανερό ότι στη μία πλευρά της μάχης βρίσκονται πάντοτε οι ιδιοκτήτες των «σχολείων – επιχειρήσεων» και από την άλλη οι εργαζόμενοι εκπαιδευτικοί. Η αριθμητική σύγκριση ανάμεσα στις δύο αυτές ομάδες είναι 150, περίπου, ιδιοκτήτες από την μία πλευρά και περίπου 10.000 εκπαιδευτικοί από την άλλη. Η σύγκριση αυτή είναι συντριπτική υπέρ των εκπαιδευτικών.
Ασφαλώς όμως και το θέμα δεν είναι αριθμητικό. Αυτό άλλωστε μαρτυρούν και οι χρόνιοι αγώνες των Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών να διεκδικούν και κατά περιόδους να καταγράφουν μικρές ή μεγάλες «νίκες». Οι νόμοι 682/1977 επί Υπουργίας Γ. Ράλλη, 2986/2002 των Π. Ευθυμίου και Ν. Γκεσούλη, 4415/2016 του Ν. Φίλη και 4472/2017 του Κ. Γαβρόγλου έχουν καταγραφεί ως η προσπάθεια της Πολιτείας να υπερασπισθεί την τεράστια πλειοψηφία των Ελλήνων μαθητών, τα δικά της συμφέροντα όπως απορρέουν από την φορολογική και ασφαλιστική υποχρέωση κάθε εργοδότη αλλά και της διατήρησης της αξιοπρέπειας των εργαζομένων Εκπαιδευτικών.
Η διαδοχική νομοθέτηση απαιτήθηκε διότι, κατά καιρούς, αλλεπάλληλες νομοθετικές παρεμβάσεις στόχευσαν και κατόρθωσαν να υπονομεύσουν και τελικά να κατεδαφίσουν το οικοδόμημα της νομιμότητας. Ήταν τότε που η φωνή της μικρής, αριθμητικά, ομάδας των λίγων δεκάδων επιχειρηματιών ενισχύθηκε υπέρμετρα και έφτανε στα αυτιά των υπευθύνων Υπουργών σε πλήρη συντονισμό με το Νεοφιλελεύθερο προσανατολισμό των πολιτικών επιλογών τους. Νόμοι – εκτρώματα όπως του Κ. Αρβανιτόπουλου (2013) οδήγησαν την Ιδιωτική Εκπαίδευση σε πλήρη ασυδοσία με αποτέλεσμα την καταδίκη από την Ευρωπαϊκή Ένωση σχετικά με την ισοτιμία των τίτλων και την απίστευτη μελανή σελίδα, για τα Εκπαιδευτικά πράγματα στην χώρα μας, των 5.000 πλαστών πτυχίων των ιδιωτικών ΤΕΕ.
Και να που σήμερα, στην αυγή του 2020, όλα δείχνουν ότι άλλη μία πράξη στην Ιστορία της Ιδιωτικής Εκπαίδευσης βρίσκεται μπροστά μας. Η κυβερνητική αλλαγή του καλοκαιριού δίνει στη νέα πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας την κοινοβουλευτική άνεση να ξεδιπλώσει το «όραμά» της για τούτο τον πολύπαθο χώρο της Γνώσης. Ένα όραμα που δεν είναι ούτε κρυφό ούτε άγνωστο. Ξεδιπλώθηκε πολύ καθαρά το Νοέμβριο του 2018 από τα πλέον επίσημα χείλη: του τότε Αντιπροέδρου της Ν.Δ. κ. Κ. Χατζηδάκη και της σημερινής Υπουργού κ. Ν. Κεραμέως. Με λίγα λόγια το όραμα αυτό, τουλάχιστον όπως παρουσιάστηκε τότε, στοχεύει στην κατάργηση κάθε εποπτείας της Πολιτείας στα Ιδιωτικά Σχολεία σε όλα τα επίπεδα: έλεγχος προσλήψεων και απολύσεων εκπαιδευτικών, έλεγχος στις συνθήκες συνεπούς φοίτησης και στην «παροχική» βαθμολόγηση των μαθητών, έλεγχος στα ωρολόγια προγράμματα κλπ. Δυστυχώς ο εφιάλτης δεν σταματάει εδώ. Οι ιδιοκτήτες δεν αρκούνται σε αυτά. Αντιγράφοντας με τον καλύτερο τρόπο ό,τι χειρότερο έχει δημιουργήσει η κακώς εννοούμενη επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα, την κρατικοδίαιτη μορφή της, απαιτούν ανάλογες ευνοϊκές ρυθμίσεις για τους ίδιους και τις «επιχειρήσεις» τους, που κατ’ ευφημισμό ονομάζουν «σχολεία». Στόχος είναι η Πολιτεία, αντί να επιχορηγεί το δημόσιο σχολείο, να χρηματοδοτεί το ιδιωτικό μέσω επιταγών (vouchers) προς τους γονείς. Πίσω από όλα αυτά κρύβεται η απόπειρα για πλήρη παράδοση του κοινωνικού αγαθού στην αγορά και μάλιστα στην πλέον εκχυδαϊσμένη μορφή της. Η απόσυρση της εποπτείας του κράτους από τα ιδιωτικά σχολεία σημαίνει ότι οι τίτλοι σπουδών και η πιστοποίηση προσόντων δεν θα αποκτώνται με κόπο, αλλά με χρήμα. Τα σχολεία θα μετατραπούν σε μαγαζιά και οι μαθητές σε πελάτες που αγοράζουν «γνώση» και «απολυτήρια».
Δυστυχώς από όλα αυτά η σημερινή Κυβέρνηση δεν έχει εμφανιστεί, μετεκλογικά, να αποστασιοποιείται. Η κ. Κεραμέως δεν έχει «ανοίξει» τελείως τα χαρτιά της. Και γράφω «τελείως» δεδομένου ότι πριν λίγες ημέρες, στις 23 Δεκεμβρίου, υποστήριξε, με θέρμη μάλιστα, την άποψη ότι «είναι άλλο το Δημόσιο και άλλο το Ιδιωτικό σχολείο». Επειδή όμως δεν θέλω να βιάζομαι σχετικά με την εξαγωγή συμπερασμάτων, οφείλω να πω ότι η άποψη αυτή έχει αρκετές ερμηνείες. Για παράδειγμα μπορεί κάποιος να την ερμηνεύσει ως εξής: «τα Ιδιωτικά σχολεία διαθέτουν το σύνολο των εκπαιδευτικών από την πρώτη ημέρα, ενώ στα Δημόσια μπορεί να χρειαστεί να φτάσει ο Δεκέμβριος για να στελεχωθούν με εκπαιδευτικούς». Είναι σωστό! Κάποιος άλλος μπορεί να ισχυριστεί ότι η κ. Υπουργός εννοούσε ότι: «τα Ιδιωτικά σχολεία δεν επιβαρύνουν, αντίθετα προσφέρουν έσοδα στο Κράτος, ενώ τα Δημόσια κοστίζουν». Και αυτό είναι σωστό και πρέπει να παραμείνει ακριβώς έτσι.
Ωστόσο υπάρχουν και μερικοί που ερμηνεύουν διαφορετικά την παραπάνω φράση. Έχουν στο μυαλό τους το Νεοφιλελεύθερο μοντέλο της Κυβερνητικής πλειοψηφίας και θυμούνται τις δεσμεύσεις του κ. Αντιπροέδρου αλλά και του σημερινού Πρωθυπουργού, όταν ψηφίζονταν οι Νόμοι του Ν. Φίλη και Κ. Γαβρόγλου, δεσμεύσεις περί άμεσης κατάργησής τους. Έχουν επίσης στο μυαλό τους την πορεία πολιτικών προσώπων του ίδιου κομματικού οργανισμού. Κάποιοι υπηρέτησαν Αρχές και υπερασπίσθηκαν το Δημόσιο αγαθό της Εκπαίδευσης και είναι σήμερα και πάλι παρόντες στην πολιτική ζωή του τόπου, ενώ κάποιοι άλλοι υποχώρησαν στις Σειρήνες του αλόγιστου κέρδους σε βάρος της Παιδείας των παιδιών και σήμερα είναι εντελώς εξαφανισμένοι από τον Δημόσιο Βίο.
Η ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας αποτελείται από νέους ανθρώπους, νέες γυναίκες μάλιστα, που καλούνται να επιλέξουν όχι τον δρόμο τους. Δεν πρόκειται για την πολιτική τους επιβίωση ή το πολιτικό τους μέλλον. Πρόκειται για κάτι πολύ πιο σημαντικό και μακροχρόνιο: Καλούνται να επιλέξουν αν καταγραφούν στην Ιστορία του Υπουργείου Παιδείας ως η ηγεσία που «δημιούργησε» ή η ηγεσία που «κατεδάφισε». Καλούνται να επιλέξουν αν είναι με την πλευρά του κέρδους ή με την πλευρά της μόρφωσης. Καλούνται να επιλέξουν αν είναι με την πλευρά μίας μικρής ομάδας «επιχειρηματιών» ή με την πλευρά της τεράστιας πλειοψηφίας του λαού μας που εμπιστεύεται το μέλλον των παιδιών του στο Δημόσιο Σχολείο.
Οι επόμενες κινήσεις του Υπουργείου Παιδείας θα δείξουν την κατεύθυνση για την πορεία που έχει(;) επιλέξει. Οι Ιδιωτικοί Εκπαιδευτικοί είναι εδώ, ψύχραιμοι αλλά και αποφασισμένοι να δώσουν νέες μάχες, αν χρειαστεί, για άλλη μια φορά.
Καλή χρονιά!
………………….
Σημείωση: Δημοσιεύτηκε στην Αυγή στις 2 Ιανουαρίου 2020.
Ο σύνδεσμος είναι εδώ.